Pierwsze zęby u niemowlaka – jak myć? Pielęgnacja

Spis treści:

Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.

Pierwsze zęby u niemowlaka stają się widoczne około 6-7 miesiąca życia. Sprawdź, jak dbać o pierwsze zęby niemowlaka oraz kiedy udać się na pierwszą wizytę u stomatologa.

Pierwsze zęby u niemowlaka

Pierwsze zęby u dziecka zaczynają się rozwijać już w 6-7 tygodniu życia płodowego. Ten etap wewnątrzkostnego formowania się zębów jest nazywany fachowo fazą przederupcyjną. Następna jest faza erupcyjna, czyli etap wyrzynania się zębów mlecznych, nazywany ząbkowaniem. W tej fazie pierwsze zęby u niemowlaka zaczynają przebijać się przez dziąsło. Średnio pierwszy ząbek wyrzyna się w 6. miesiącu życia (między 5. a 8.), jednakże u niektórych dzieci proces ten rozpoczyna się miesiąc wcześniej, a u innych pół roku później.

Które zęby wychodzą pierwsze? Są to siekacze. Przed ukończeniem pierwszego roku życia dzieci najczęściej mają już 8 siekaczy. Następnie wyrastają kły (17-20 miesiąc), a w dalszej kolejności pierwsze zęby trzonowe (14-20 miesiąc). W około 30. miesiącu życia w jamie ustnej dziecka powinno być 20 zębów mlecznych [Olczak-Kowalczyk, Boguszewska-Gutenbaum, Janicha, Truska-Szybka].

W fazie erupcyjnej często pojawiają się dokuczliwe dla dziecka objawy. Pierwsze ząbki u niemowlaka mogą powodować dolegliwości bólowe. Dziąsło, przez które przebijają się mleczaki, zazwyczaj jest opuchnięte i zaczerwienione. Pojawia się uczucie swędzenia oraz nadmierne wydzielanie śliny. U niektórych maluszków mogą wystąpić wymioty, gorączka oraz biegunka. Tego typu dolegliwości można zaobserwować około 3-4 miesiąca życia dziecka, czyli jeszcze przed przebiciem się zęba przez dziąsło. Z badań przeprowadzonych przez Macknina i wsp. wynika, że objawy ząbkowania najczęściej ujawniają się 4 dni przed przebiciem się zęba i utrzymują zwykle do 3 dni po jego pojawieniu się.

Faza erupcyjna kończy się wtedy, gdy ząbek górny i dolny zetkną się ze sobą i zaczną pełnić funkcję zgryzową. Po fazie erupcyjnej następuje faza poerupcyjna, w której zęby już nie rosną, ale przebudowie ulegają tkanki je otaczające. W tej fazie uzębienie dostosowuje się do szczęki i żuchwy.

Jak dbać o pierwsze zęby niemowlaka?

Pojawienie się pierwszego ząbka w jamie ustnej niemowlaka jest odpowiednim momentem do wdrożenia zasad higieny jamy ustnej. Jak pielęgnować pierwsze ząbki u niemowlaka? Kiedy w jamie ustnej dziecka jest tylko jeden ząbek, można go czyścić specjalną silikonową nakładką na palec i wodą. Generalnie jeszcze zanim ząbki się pojawią, powinno się przemywać wały dziąsłowe gazikiem nasączonym przegotowaną wodą. Kiedy ząbków jest więcej, należy rozpocząć szczotkowanie.

Zaniedbanie higieny jamy ustnej może skutkować bólem dziąseł u niemowlaka. Ponadto może doprowadzić do próchnicy. U dzieci diagnozuje się tzw. próchnicę butelkową, która niezwykle szybko się rozprzestrzenia. Aby przeciwdziałać próchnicy, nie należy dopuszczać do tego, by dziecko zasypiało z butelką. Nie powinno się także dawać dziecku słodkich przekąsek po wieczornej higienie jamy ustnej.

Jak myć zęby niemowlakowi?

Mycie zębów niemowlaka powinno przebiegać podobnie jak u osób dorosłych. Jak myć pierwsze ząbki niemowlaka? Z użyciem szczoteczki i pasty do zębów. Rodzice powinni zaopatrzyć się w specjalną szczoteczkę dla niemowląt z delikatnym włosiem i małą, okrągłą główką.

Pasta również powinna być dostosowana do wieku dziecka. Przed ukończeniem przez dziecko pierwszego roku życia nie należy używać pasty z fluorem. Istotna jest także ilość pasty do zębów – nie powinna być nakładana na całą długość główki szczoteczki. W przypadku niemowląt wystarczy niewielka ilość – mniej więcej ziarenko ryżu.

Rodzice powinni myć ząbki dziecka dwa razy dziennie, w tym raz przed snem. Około trzeciego roku życia maluszek może zacząć samodzielnie myć zęby. Jednakże rodzice powinni uczestniczyć w szczotkowaniu aż do 9 roku życia dziecka.

Kiedy pierwsza wizyta u dentysty z dzieckiem?

Wielu rodziców zastanawia się, kiedy iść z dzieckiem do dentysty. Rutynowa pierwsza wizyta u dentysty dziecka powinna odbyć się między 6. a 12. miesiącem życia, a kolejna po roku, przy założeniu, że z ząbkami nie dzieje się nic niepokojącego. Od drugiego roku życia zalecana jest profilaktyka fluorkowa (lakierowanie zębów). W wieku przedszkolnym i szkolnym wizyty u stomatologa powinny się odbywać co 3- 6 miesięcy. Między 6. a 7. rokiem życia zalecane jest natomiast lakowanie bruzd trzonowców.

W przypadku zaobserwowania pierwszych zmian próchnicowych, takich jak przebarwienia czy ubytki w zębach, nie należy zwlekać z wizytą u stomatologa. Próchnica u dzieci bardzo szybko postępuje, co ma związek między innymi ze słabszym zmineralizowaniem zębów oraz cieńszą zębiną (tkanką leżąca pod szkliwem).

W społeczeństwie pokutuje nieprawdziwy mit jakoby nie było potrzeby leczenia zębów mlecznych. Warto pamiętać, że drobnoustroje bytujące w jamie ustnej dziecka nie znikną wraz z wypadnięciem mleczaków, lecz wręcz przeciwnie – będą się namnażać i zaczną atakować zęby stałe.

Konsultacja merytoryczna: Lekarz pediatra Joanna Kosielska

Bibliografia:

Macknin M.L. et al., Symptoms Associated With Infant Teething: A Prospective Study, Pediatrics 2000; 105, 4: 747-752.
Szczepańska J. i wsp., Zalecenia higieniczne w obrębie jamy ustnej dla dzieci i młodzieży, Nowa Stomatol 2015; 20(3): 125-130.
Olczak-Kowalczyk D., Boguszewska-Gutenbaum H., Janicha J., Truska-Szybka A., Wybrane zagadnienia związane z wyrzynaniem zębów mlecznych, Nowa Stomatologia 2/2011, s. 73-76.
http://zdrowie.gov.pl/uploads/pub/pages/page_857/text_images/MZ_zeby%20(002).pdf [data dostępu:26.02.2021]

Joanna Woźniak

Tagi:

Artykuł